Ar 14 Hydref, 1913 lladdwyd 439 o lowyr mewn ffrwydrad yn Senghennydd - y trychineb glofaol gwaethaf yn hanes Prydain. Mae disgyblion Y Bontfaen wedi dysgu am hanes y digwyddiad trist a maen nhw wedi gwylio'r rhaglen Cofio Senghenydd ar S4C. Isod, maen nhw wedi ysgrifennu am y raglen a hanes y trychineb.
On 14 October 1913, 439 miners were killed in an explosion in Senghenydd - the worst mining diasater in British history. Cowbridge pupils have learnt about the history of this sad event and they have watched the programme Cofio Senghenydd (Remembering Senghenydd) on S4C. Below, they have written about the programme and the history of the disaster.
Am fwy o wybodaeth/For more info:
http://www.s4c.co.uk/ffeithiol/e_cofio-senghennydd.shtml
http://www.bbc.co.uk/news/uk-wales-24506122
http://www.bbc.co.uk/history/0/24465242
http://www.walesonline.co.uk/news/wales-news/senghenydd-centenary-dan-oneill-nations-6183097
I thought that the film on the Senghenydd Mining Disaster was food for thought and really made us think about how difficult life was like down the mines. I also learn some new welsh it was very insightful and interesting but sad at the same time to think that a small village lost so many people in such a short period of time.
ReplyDeleteAr 16 Hydref 2013, gwliais I cofio senghenydd roedd y raglan am hanes Cymru a thrychineb senghenydd 1913. Fy marn roedd trychineb mawr o amgylch bu farw ddeg aelod o dim rygni awn yn anffodus bu fraw 439 o lowgr. Dw i'n teimlo'n trist a digalon. Hoffwn i bod cynnwys hefyd dylen ni cael mwy diogelwch.
ReplyDeleteAr 16 Hydref, gwyliais I Cofio Senghenydd 1913. Roedd y raglan am hanes Cymru a thrychineb Senghenydd 1913. Can mlynedd yn ôl mewn pentref ar bws Caerffili roedd trychineb. Bu farw 439 o lowyr mewn ffrwydrad ym mhwll glo universal, gan mwyaf o llosgi a mygu. undegdau mlynedd yn fore, ar 1901, roedd trychineb mwy fach ble bu farw 81 o lowyr ond unig un dyn goroesi. Bu farw hefyd o llosgi a mygu. Teimais i'n synnu achos mwy o cant lowyr marw ar y ffrwdriad. Dylen ni yn bendant cofio hwy.
ReplyDeleteCan mlynedd yn ol, ar 14 hydref 1913, mewn pentref o'tr enw Senghenydd, ar bwys Caearffili. Roedd trychineb mawr, bu farw 439 o lowyr, mewn tranchwa yn mhwll glo universal. Gwaetha'r modd bu farw 63 o arddegwyr, roedd 23 rhwng 14 a 16 oed a 162 o ddynron ifranc yn eu hugeiniau. Yn an ffodun ar ol trychineb roedd 542 o blant heb dad, a dros 299 o fengwod heb gwr. Mae'n colled en fawr i'r cymuned bu farw 10 aelod o dim rygbi'r cwm.
ReplyDeleteAr ol gwylio'r raglen cofio Senhenydd teimlais i'n drist, teimlais i'n boen yn mae calon achos mae dogfen yn werth chweil. Dw i'n teimlo'n bod y raglen yn anodd i wylio.
Yn anffodus, can mlynedd yn ôl, mewn pentref o'tr enw Senghenydd, ar bwys Caerffili, roedd ffrwydriad mawr. Ar y cyfan, bu farw 439 o lowyr. Hefyd, bu farw 63 arddegwyr a 162 o ddynion i fanc yn eu heusianiau. Roedd e'n trychineb mawr. Roeddwn i'n teimlo'n drist iawn ac anodd dros ben. Yn ffodus, roedd rhai bobl wedi para'n fyw ond yn anffodus, ar ôl y trychineb roedd 542 o blant heb dad a dros 200 o feny wod heb gŵr. Dwi'n meddwl bod 'Cofio Senghenydd' yn eitha da. Ar y llaw arall, roedd e'n anheg iawn a realistig iawn. Yn anffodus, bu farw cymaint o bobl.
ReplyDeleteCan mlynedd yn ol ar 14 Hydref 1913,mewn pentref o'tr enw Senghenydd. Roedd trychineb mawr,bu farw 439 o lowyr, mewn tanchwa ym mhwll glo Universal. Dwi'n teimlo sioc a drist ar ol y trychineb. Roedd 542 o blant heb dad, a dros 200 o fenywod heb gwr. Dylen ni cofiop nhw. Hoffwn i ddim weld trychineb fel Senghenydd eto.
ReplyDeleteTeimlais i'n trychineb yn ofnadwy ond mae'n ddiddorol i glywed yr hyn a ddigwyddodd. Dwi'n meddwl bod y glowyr yn ddewr iawn, ac mae eu gwragedd a'u plant hefyd. Mwynheunais i dysgu am hanes Cymru. Dylen ni parchu eu dewrder. Ar y cyfan dwi'n hoffi Cofio Senghenydd ond fel arfer dwi'n casau rhaglenni dogfen.
ReplyDeleteAr y 16/10/2013, gwyliais I Cofio Senghenydd 1913. Can mlynedd yn ol, ar 14 Hydref 1913, mewn pentref o'tr enw Senghenydd (ar bwys Caerfilli) roedd try chineb mawr. Bu faw 439 a lowyr. Mewn tanchwa ym mhwll glo Universal bu farw 63 o arddggwr. Roeddwn i'n teimlo'n drist yn aml, ond, heb os nac oni bai, baswn i'n rhoi deg seren i'r rhaglen.
ReplyDeleteGwyliais i 'Hanes Cymru a thrychineb Senghenydd 1913' Roedd e'n am glowyr yn y trychineb am Senghenydd. Roedd e'n drist iawn achos ar ol y trychineb roedd 542 o blant heb dad. Gwaetha'r modd, bu farw 439 o lowyr. Ar ol gwylio'r raglen Cofio Senghenydd, teimlais i'n drist.
ReplyDeleteAr 14 Hydref 1913 can mlynedd yn ol, mewn pentref o'r enw senghenydd (ar bwys caerfilli) roedd trychineb ofnadwy. Bu farw 439 o lowyr mewn ffrwydrad ym mhwll glo Universal. Bu farw 63 o arddegwyr a 162 o ddynion ifanc yn eu hugeiniau. Ar ol y trychineb roedd 547 o blant heb dad a dros 200 o fenywod heb gwr. Ar ol gwylio'r raglen Cofio Senghenydd roeddwn i'n teimlo'n drist a ddiolchgar. Dwi'n meddwl bod dylen ni Cofio a pharchu glowyr Senghenydd.
ReplyDeleteAr 14 hydref 1913, mewn pentref o'r enw Senghennydd, bu farw 439 o bobl mewn trychineb glofaol mwyaf erioed Prydain. Mae'n un can mlynedd ers y drychineb. Dw i'n teimlo'n trist. Ar ôl y trychineb roedd 542 o blant heb dad
ReplyDeleteDwi'n meddwl bod yn stori Senghenydd yn drist iawn a ofnadwy dros ben. Heb os nac oni bai, yn hanes yn anheg arol y trychineb, roedd 542 o blant heb dad, a dros 200 o fenywod heb gwr. Roedd e'n trychineb mawr, bu fawr 439 o lowyr. Teimlais i'n drist achos 162 o ddynion i fanc yn eu hugeiniau.
ReplyDeleteCan mlynedd yn ôl, mewn pentref o'r enw Senghenydd roedd trychineb mawr. Ar ôl y tanchwa ym mhwll glo Universal, 542 o blant heb dad, a dros 299 o fenywod heb gŵr.
ReplyDeleteBu farw 439 o lowyr.
Ar ôl gwylio'r raglen "Cofio Senghenydd", sylweddolais i fy mod i ddim yn gwybod yn llawer am hanes Cymru. a dw i eisiau dysgu mwy am Gymru. Hefyd, dw i'n meddwl bod "Cofio Senghenydd" yn drist dros ben, ond werth chweil iawn. Yn aml, dw i ddim yn hoffi rhaglenni dogfen ond dw i wedi mwynhau "Cofio Senghenydd" yn fawr.
Roedd y raglen am hanes Cymru a thrychineb Senghenydd 1913. Can mlynedd yn ol ar 14 Hydref 1913. mewn tanchwa yn mhwll glo Universal bu farw 439 o lowyr. Ar ol y trchineb roedd 452 o blant heb dad a dros 200 fenywod heb gwr. Dwi'n teimlo'r drist iawn. Ar y cyfan dwi'n meddwl bod Cofio Senghenydd yn diddorol ond drist.
ReplyDeleteCan mlynedd yn ol, mewn pentref o'tr enw senghenydd bu farw 439 o ionwyr. Roedd tancha ym mhwell glo universal. Ar ol gwylio'r raglan Cofio Senghenydd , dw i'n teimlo'n ofnadwy a drist. Dw i'n meddwl bod trychineb Mawr yn beryglus ac anheg I fod yn onest. Roeddwn i'n hoffi Hanes ond fwynheuais I ddim stori achos mae'n anodd I wylio. Roedd iaith y raglan yn ddiddorol Iawn a hawdd. Ar ol y trychineb roedd 542 o blant eb dad , a dros 200 o fenywod heb gŵr. Bu farw 63 o arddegwyr ( roedd 23 rhwng 14 a 16 oed ) a 162 o ddynion infancy yn eu hugeiniau. Dylen ni cofio'r glowyr.
ReplyDeleteAr 14 Hydref 1913, mewn pentrefo'r enw Senghenydd roedd trychineb mawr. Bu farw 63 arddegwyr roedd 23 rhwng 14 a 16 oed. Doeddwn i yn wedi clwyed am y clywed o'r blaen on yn anffodus roedd danwain hunllefus. Dw i'n meddwl bod y raglan yn llawn gwybodaeth ond roedd e'n drist iawn. Dw i ddim yn gallu dychmygu cael tad nau brawd yn farw mewn damwain achos maen nhw'n meddwl popeth i fi.
ReplyDeleteCan mlynedd yn ol, mewn pentref o'tr enw Senghenydd, ar 14 Hydref 1913, roedd trychineb mawr. Ar bwys Caerfilli, bu farw 193 o lowyr mewn tanchwa ym mhwl glo universal. Bu fawr 63 o arddegwryr a gwaetha'r modd 162 o ddynion ifanc yn eu hugeiniau hefyd. Ar ol y trychineb roedd 542 o blant hed dad, a dros 299 fenywod heb gwr. By fawr 10 aelod o dim rygbi'r cum. Ar ol gwilio'r raglen Cofio Senghenydd teimlais i'n ofnadwy iawn. dylen ni meddwl a helpu pobl eraill i gofio!
ReplyDeleteFy marn ym Can mlynedd yn ol mewn pentref o'tr enw Senghenydd roedd trychineb ofnadwy. Gwnaseth nifer o bobl fawr a chafodd lawer o deuluoedd eu dinidtrio. Hwn yw un o'r pethau gwaethaf I ddisguydd yng Nghymru. Roeddwn i's teimlo'n drist iawn wrth wylio'r rhaglen, ond roedd yn ddiddord clywed cymaint o ffeithiau am hanes Cymru a'r pyllau glo.
ReplyDeleteMae raglen, Cofio Senghenydd, yn drist emosiynol iawn achos dwi'n meddu cynod a llawddwyd mewn trychinebau pwll glo. Mae raglen yn arbennig i fi a fy teulu. Roedd e raglen yn anodd i deall yn cymraeg ond mae "English subtitles" cymroth. Mwynhaeus i raglen dogfen weithiau, wel, mae'n dibynu i fod yn onest. Gwylias i cofio senghenydd ar y we, ar y s4c clic. Roedd e'n diddorol ar un llaw ond ar y llaw arall, a dweud a gwir mae raglen yn henffasiwn. Fy nhad ddim yn cytuno gyda fi achos mae e'n meddwl bod Cofio Senghenydd yn ddiflas a araf. Araf! syt mae'n araf? Mae tad-cu yn anghytuno gyda fy nhad achos mae tad-cu meddwl bod y raglen yn arbennig hefyd. Felly mae raglen Cofio Senghenydd yn ffantastig raglen dogfen
ReplyDeleteAr 14 Hydref 1913, mewn penref o'tr enw senghenydd. Roedd trychineb mawr, bu farw 439 o lowyr. Arol trychnib roedd 542 o blant heb dad. Dw i'n meddol bod trychnib yn drist ac anheg.
ReplyDeleteAr 14 Hydref 1913 (Can mlynedd yn o l) mewn pentref o’r enw Senghenydd, ar bwys Caerffili, roedd trych ineb mawr I bu farw 439 o lowyr mewn ffrwydrad ym mbwrll glo universal. Bu farw 63 arddegwyr (roedd 23 rhwrag 14 a 16 oed) a 162 o ddynion I facc yn eu hugainiau. Hefyd ar oly truch ineb roedd 542 o blunt hen dad, a dros 200 o fenuwod hebgwr. Bu farw 10 aerod o di rygbi’r cym. Ar ol gwylio raglan cofio Senghenydd teimlais i’n drist iawn a dwi’n meddwl bod rhooi llawer o wybod aet l ond y trychineb roedd ofhadwy a anheg.
ReplyDeleteDw'in meddwl bod cofio Senghenydd yn ofnadwy. Bu farw 439 o lowyr mewn ffwydrad ym mhwll glo Universal. Bu farw 63 o arddegwr, roedd 23 rhwng 14 a 16 oed, roedd e'n anheg dros ben. Mae'n nhw'n fy oed i mae fy nhad yn dod o Senghenydd, felly mae e'n gwybod am hanes y trychineb. Roeddwn i'n teimlo'r stori a roedd rhai golyfedd drist iawn. Ar ol y trychineb roedd 542 o blant heb tad a dros 200 o fenywod heb gwr. Roedd y ffrwydrad yn trychineb anferth a drist dros ben. Roedd y rhagleni y ddiddorol a werth chweil i wylio.
ReplyDeleteGwylias i Cofio Senghenydd a teimlais i'n trist iawn achos y glowyr a fu farw. Ar ol gwylio'r rhaglen dw i eisiau mynd i weld y cofeb yn Senghenydd. Hoffwn i mwy o bobl i ddysgu am hanes y trychineb.
ReplyDeleteYn ein gwers, gwylion ni Cofio Senghendd. Ar 14 Hydref 1913, Can mlynedd yn ol mewn pentref o'r enw Senghenydd ar bwys Caerffilli roedd trychineb mawr. Bu fawr 439 o lowgr, mewn tanslwa ym mhwll glo Universal. Meddyliais i bod y rhaglen yn drist ond ddiddorol. Roedd e'n werth chweil i wyli, ond ar y cy-fan roedd e'n eitha ddiflass i wylio. Pa fodd bynnag, roedd y stori yn heb ei ail.
ReplyDeleteCan mlynedd yn ol, ar 14 Hydref 1913. Mewn pentref o'r enw Senghenydd ar bwys Caerfilli. Roedd trychineb mawr, bu farw 439 o lowyr mewn tanchwa ym mhwll glo universal. Wrth gwylio 'Cofio Senghenydd' roeddwnim teimlo'n drist iawn i'r bobl sy'n ymwneud. Dw i'n meddwl bod y glowyr roedd anlwcus iawn. Hefyd dw i'n meddwl bod Cofio Senghenydd yn pwysig iawn rhan o hanes Cymru.
ReplyDeleteCan mlynedd yn ol, ar 14 Hydref 1913, roedd trychineb mawr. Mewn pentref o'r enw Senghenydd ar bwys Caerffilli bu farw 439 o lowyr. Mewn ffrwydrad ym mhwrll glo universal. At ol y trychineb roedd 542 o blant eb dad, a dros 200 o fenywd heb hwr, bu farw 10 aeld o dim rygbi'r cym. Dwi'n meddwl bod rhoi llawer o wybodaeth ond roedd e'n trist iawn trychineb. Mae'r rhaglenni yn eitha da ond dw i ddim yn hoffi'r stori achos mae'n negyddol iawn a roedd llawer o marwolaeth.
ReplyDeleteSenghenydd
ReplyDeleteIt was just a normal day when they all went down, like always not a single frown, the men were happy more money for pay, but none knew they would not be returning that day. Just a single second it took place, and then people screamed as they knew their fate. Men of all ages burned and killed, the mine was crammed absolutely filled. 440 men where died that day, but yet no-one had to pay, for all those lives that were lost there was only a little cost. As the explosion banged and cracked, people realised there was going to be a big impact for children, wives and families too, that would lose their loved ones and were now left blue.
Roedd e'n dim ond diwrnod arferol pan fyddant aeth yr holl i lawr, fel bob amser nid gwgu sengl, y dynion yn hapus mwy o arian ar gyfer cyflogau, ond dim yn gwybod na fyddent yn dychwelyd y diwrnod hwnnw. Dim ond ail un y digwyddodd, ac yna pobl yn sgrechian fel eu bod yn gwybod eu tynged. Dynion o bob oed llosgi a lladd, mae'r pwll yn llawn dop lenwi gwbl. Bu farw 440 o ddynion lle y diwrnod hwnnw, ond eto nid oedd neb i dalu, am yr holl bywydau hynny a gollwyd yno ychydig o gost yn unig. Gan fod y ffrwydrad Tarodd a cracio, mae pobl yn sylweddoli bod yn mynd i fod yn cael effaith fawr ar gyfer plant, gwragedd a theuluoedd hefyd, a fyddai'n colli eu hanwyliaid ac ac yn awr yngadael glas.
Dw i'n meddwl bod yn Cofio Senghenydd ofnadwy. Dw i'n teimlon anhapus prep am y trychineb. Gwiliais i y Cofio Senhenydd mewn ysgol hefyd gwiliais i y Cofio Senhenydd ar warthaf recordio. I fod yn onest dw i'n meddwl bod yn afrelistig achos mae e'n ddinistriol dros ben bu fawr 439 o lowyr mewn ffrwydrad ym mhwll glo universal. Bu fawr 63 arddeg wyr (roedd 23 rhwng 14 a 16 oed) a 162 o ddynion ifanc yn eu hugainiau. Hy i gyd yn digwydd ar y 14 Hydref 1913. weithiau i ddymuno gall i fynd yn ol mewn amser ac yn atal hyn rhag digwydd.
ReplyDeleteGwyliais i Cofio Senghenydd 1913. Roedd y raglen am hanes Cymru a thrychineb Senghenydd. Dw i'n meddwl bod Cofio Senghenydd yn drist iawn. Mae'n heb os nae oni bai ofnadwy. Ar y cyfan mae'n dychrynllyd. Roedd iaith y rhaglen yn iawn ond roedd e'n anodd i ddeall. Baswn i'n rhoi deg seren i'r rhaglen. Dysgais i'r geiriau 'thrychineb' a 'glowyr'. Ar ôr gwylio'r raglen Cofio Senghenydd teimlais i'n drist iawn achos mae'n trychineb mawr.
ReplyDelete